با نزدیک شدن به پایان خرداد ماه و ورود به ماه اول تابستان، برای بسیاری از شهروندان که معیشتشان به شدت به یارانه های نقدی وابسته است، این پرسش ایجاد شده است که یارانه تیرماه به چه صورت پرداخت خواهد شد؟
به گزارش سلام نو، جزئیات یارانه نقدی اعلام خواهد شد. یارانه معیشتی به همه ایرانی ها برای تامین کالاهای اساسی خود تعلق می گیرید. یارانه نقدی در سال جدید افزایش می یابد. یارانه نقدی بیش از بیست میلیون نفر فروردین ماه آخرین یارانه نقدی خود را دریافت کردند. کالابرگ جایگزین یارانه نقدی خواهد شد.
بر اساس اظهار نظر مقامات مسئول یارانه ها براساس دهک های درآمدی توزیع می شود و هر چقدر خانواده ای درآمد کمتری داشته باشد یارانه بیشتری می گیرد و در واقع تاثیر مثبتی بر سبد معیشت آنها دارد.
مقالات بیشتر:بهترین روانشناس و مشاور تهران
پیشتر و در همین رابطه روح الله صلبی- مدیر کل اقتصاد و دارایی استان گلستان به رسانه ها گفت: یارانه ها براساس دهک های درآمدی توزیع می شود و هر چقدر خانواده ای درآمد کمتری داشته باشد یارانه بیشتری می گیرد و در واقع تاثیر مثبتی بر سبد معیشت آنها دارد.
وی افزود: قبل از اصلاح نرخ جدید یارانه‌ها، خانوارهای تک نفره ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان یارانه و ۵۵ هزار تومان یارانه معیشتی دریافت می کردند که مجموع یارانه پرداختی در این خانوار به ۱۰۰ هزار و ۵۰۰ تومان می‌رسید اما پس از اصلاح نظام پرداخت یارانه ها این میزان تغییر کرد و دریافتی خانواده های تک نفره تا پنج نفره از ۴۰۰ هزار تومان تا دو میلیون تومان افزایش یافت.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان گلستان در پاسخ به گلایه برخی افراد مبنی بر اینکه چرا گرانی به بیشتر از چهار قلم کالای اساسی رسید، پاسخ داد: از ابتدای امر قرار نبود که همه افزایش قیمت ها از محل یارانه ها تامین شود و یارانه تنها مربوط به چهار قلم کالای اساسی است، در سال ۹۷ هم ۲۵ قلم کالا مشمول یارانه بود که این مهم در سال جاری و با اجرای طرح اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها به چهار قلم کالا کاهش یافت.
صلبی با بیان اینکه بخش زیادی از افزایش قیمت کالاها مربوط به تورم سالانه است، بیان کرد: تورم حتی در فقدان یارانه‌ها هم اتفاق می‌افتد و علت آن ساختارهای موجود در کشور است، به طور قطع اصلاح این ساختار ها نیاز به زمان دارد و همراهی مردم و مسئولان را می‌طلبد و جراحی اقتصادی می‌تواند سرعت این اصلاحات را بهبود ببخشد.
وی به جزئیات پرداخت یارانه تیرماه اشاره کرد و گفت: مقرر شد تا زمان آزادسازی زیرساخت های توزیع کالابرگ، یارانه به صورت نقدی پرداخت شود لذا شیوه پرداخت یارانه در تیر ماه سال جاری نیز به صورت نقدی خواهد بود، تمام دغدغه دولت این است که به اقشار ضعیف و آسیب پذیر جامعه فشار وارد نشود.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان گلستان با بیان اینکه اجرای طرح مردمی سازی یارانه ها از بروز فساد و رانت گسترده جلوگیری می کند، تاکید کرد: عدم تحقق سیاست‌ها و اهداف تخصیص ارز ترجیحی، روند افزایشی واردات، کاهش انگیزه برای تولید کالاهای اساسی و غیره از جمله علل اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها و جراحی اقتصادی دولت بوده است.
صلبی با اشاره به اینکه دولت با حذف ارز ترجیحی مبارزه با فساد و رانت خواری را در دستور کار خود قرار داده است، خاطرنشان کرد: با اجرای جراحی اقتصادی، دولت یارانه را به طور مستقیم بین مردم توزیع کرد در واقع با اجرای این طرح یارانه حذف نمی شود.
وی با اشاره به اینکه به دلیل سوء استفاده و رانت زیاد ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی یارانه به جای آنکه در ابتدای زنجیره تولید پرداخت شود در انتهای زنجیره تولید پرداخت شده و به دست مصرف کننده نهایی رسیده است، بیان کرد: با این روش یارانه به طور مستقیم بین دهک های کم درآمد جامعه پرداخت می شود و این مهم به معنای افزایش عدالت در توزیع است.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان گلستان با بیان اینکه متصدی یارانه‌ها بیشتر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است، تصریح کرد: ما در حوزه وزارت اقتصاد بیشتر در حوزه نان نظارت می کنیم.
گفتنی است در همین باره به تازگی احسان خاندوزی- وزیر اقتصاد به رسانه ها گفت: تا زمانی که گزارش نهایی دوره‌های آزمایشی سامانه‌های کالابرگ آماده نشود، دولت تصمیم جدیدی در مورد یارانه‌ها اتخاذ نمی‌کند. امیدواریم گزارش دوره‌های آزمایشی سامانه‌های کالابرگ در تیر به دولت ارسال شود تا ستاد اقتصادی تصمیم بگیرد که برای ماه‌های بعد، به چه شکلی عمل کند.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به اجرای سیاست اصلاح ارز ترجیحی و برکات اجرای این طرح گفت: مردمی‌سازی یارانه‌ها دست سودجویان و رانت‌خواران را از بیت‌المال کوتاه می‌کند.
حجت الاسلام محمد سبزی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: همه کارشناسان اقتصادی و حتی خود مردم مخالف تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی بودند زیرا به اقتصاد کشور ضربه زد و متاسفانه منجر به افزایش کالاهای اساسی و رانت و فساد شد.
وی افزود: متاسفانه با تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی آرد و بسیاری از کالاهای اساسی کشورمان نظیر روغن و شکر و ... به کشورهای همسایه قاچاق شد و قاچاق معکوس با پول مردم افزایش یافت.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس تصریح کرد: با اینکه دولت سابق متوجه سیاست اشتباه تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی شده بود اما شجاعت حذف و عقب نشینی از اجرای آنرا نداشت ولی دولت سیزدهم برای نجات اقتصاد ایران دست به اقدام شجاعانه اصلاح ارز ترجیحی و عادلانه سازی یارانه‌ها گرفت تا از استمرار لطمات جبران ناپذیر به اقتصاد و کشور جلوگیری کند.
سبزی گفت: هم اکنون مجلس این اختیار را به دولت داده تا یک زیرساخت مناسب برای رساندن ارز ترجیحی باقی مانده در حوزه نهاده‌های دامی و دارو به دست مردم طراحی و ارائه کند که بزودی این زیر ساخت عملیاتی می‌شود.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه مردمی‌سازی یارانه‌ها دست سودجویان و رانت‌خواران را از بیت‌المال کوتاه می‌کند، خاطرنشان کرد: اکنون دولت در نظر دارد یارانه‌ها را مستقیم از حلقه اول یعنی وارد کننده به دست مردم یعنی حلقه آخر زنجیره عرضه و تقاضا برساند. این مساله با دو روش یارانه نقدی و کالابرگ مد نظر است اما مجلس کالابرگ را ترجیح می دهد زیرا ما موافق یارانه نقدی نیستیم چون منجر به تورم شده و آثار و برکات آن به جامعه هدف نمی‌رسد.
مطابق آنچه دولت برای پرداخت یارانه نقدی مرحله ۱۳۵ و ۱۳۶ یارانه‌ها در نظر گرفته بود، برای مرحله ۱۳۷ نیز افراد حاضر در دهک اول تا سوم مبلغ ۴۰۰ هزار تومان دریافت خواهند کرد. این مبلغ برای افراد حاضر در دهک چهارم تا نهم نیز به ۳۰۰ هزار تومان می‌رسد.پس از حذف ارز ترجیحی، دولت میزان پرداخت یارانه‌ها را تغییر داد. اما حالا برخی از رسانه‌ها ادعای تغییر دوباره و افزایش میزان یارانه‌ها را مطرح کرده اند. این خبر در حالی است که هنوز دولت هیچ تغییری در این رابطه نداشته و بعید به نظر می‌رسد که تصمیمی هم برای افزایش یارانه‌های نقدی داشته است.
به گزارش فرارو، تنها موضوعی که در شرایط حاضر در وزارت اقتصاد و دولت مطرح است، شیوه پرداخت یارانه‌ها است. در واقع دولت در تلاش است تا در آینده کالابرگ الکترونیکی را جایگزین پرداخت نقدی کند. اما وزیر اقتصاد گفته که سازوکار کالابرگ نهایی نشده است.
خاندوزی معتقد است که اجرا کردن چنین سامانه‌ای به زمان نیاز دارد؛ بنابراین به نظر می‌رسد که فعلا مرحله ۱۳۷ نیز به شکل نقدی به حساب سرپرست‌های خانوار واریز شود.
مطابق آنچه دولت برای پرداخت یارانه نقدی مرحله ۱۳۵ و ۱۳۶ یارانه‌ها در نظر گرفته بود، برای مرحله ۱۳۷ نیز افراد حاضر در دهک اول تا سوم مبلغ ۴۰۰ هزار تومان دریافت خواهند کرد. این مبلغ برای افراد حاضر در دهک چهارم تا نهم نیز به ۳۰۰ هزار تومان می‌رسد.
اما یارانه دهک دهم حذف شده و قرار نیست که به این گروه یارانه تعلق گیرد.
دهک بندی‌ها به چه صورت است؟
براساس اعلام سازمان هدفمندی یارانه ها، افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بهزیستی در دهک اول تا سوم قرار می‌گیرند.
افرادی هم که طی شش ماه اخیر گردش مالی بیشتر از ۳۰۰ میلیون، پرواز خارجی و خرید خودرو بالای ۳۰۰ میلیون داشته باشند در دهک دهم قرار می‌گیرند. سایر افرادی که چنین شرایطی نداشته باشند، براساس گردش مالی سالیانه آنها در دهک چهارم تا نهم قرار می‌گیرد.
برنامه جدید دولت برای یارانه نقدی
سخنگوی دولت با اشاره به بحث عادلانه‌سازی یارانه‌ها، بیان داشت: چندین سال بود که در توزیع یارانه ها بی مدیریتی و بی برنامگی وجود داشت و دولت سعی کرد تا این اصلاحات را انجام دهد تا توزیع یارانه ها به صورت عادلانه پرداخت شود و تاکید می‌کنم ارز دارو و نان حذف نخواهد شد و دولت هیچ قصدی برای افزایش بنزین، نان و دارو ندارد.
بهادری جهرمی گفت: کالا برگ به صورت غیر رسمی در چند استان کشور درحال اجرایی شدن است و تا نهایی نشود یارانه‌ها به همین صورت پرداخت خواهد شد.
کالابرگ جایگزین یارانه نقدی می شود؟
۱ ـ اولین مطلبی که در اینجا باید به آن اشاره کرد و می‌توان از مزایای طرح کالابرگ الکترونیکی برشمرد، تأمین حداقل کالری استاندارد خانوار است که با اجرای این طرح می‌توان از وصول آن اطمینان حاصل کرد چرا که خانوار ما در طول یک ماه مواد غذایی مورد نیاز خود را به‌قیمت مصوب می‌تواند تهیه و استفاده کند.
البته یارانه نقدی برتری نسبی که در اینجا نسبت به کالابرگ الکترونیکی دارد، این است که اختیار را به خود خانوار می‌دهد که چگونه یارانه دریافتی را هزینه کند چرا که ممکن است برای خانوار خرج‌های ضروری‌تری وجود داشته باشد و بنا بر صلاحدید این مبلغ صرف هزینه‌های دیگری شود که عملاً این اختیار در طرح کالابرگ الکترونیک از خانوار ما سلب می‌شود.
۲ ـ از طرف دیگر دومین نکته‌ای که قابل بحث است این است که دولت با کالابرگ الکترونیکی یارانه کمتری به‌لحاظ ارزش ریالی در اختیار مردم قرار می‌دهد.
اگر مصرف یک خانواده چهارنفره در طول یک ماه را به‌طور متوسط، ماهانه ۸ لیتر شیر (هفته‌ای ۲ لیتر)، یک شانه تخم‌مرغ، ۸ عدد مرغ دوکیلوگرمی (هفته‌ای دو عدد) و ۵ لیتر روغن در نظر بگیریم:
مابه‌التفاوت مبلغ پرداختی دولت که به‌واسطه کالابرگ الکترونیکی در طول یک ماه قرار است پرداخت شود، عبارت است از:
۴۸۰ هزار تومان بابت مرغ با فرض مصرف ۱۶ کیلوگرم در ماه، ۵۰ هزار تومان بابت یک شانه تخم‌مرغ، ۳۰۰ هزار تومان بابت ۵ لیتر روغن و حدود ۱۰۰ هزار تومان بابت ۸ لیتر شیر، مجموعاً حدود ۹۵۰ هزار تومان میزان یارانه پرداختی دولت توسط کالابرگ الکترونیکی در طول یک ماه به مردم می‌شود،
این در حالی است که یارانه نقدی که بر مبنای ۳۰۰ هزار تومان به یک خانواده ۴نفره پرداخت می‌شود، یک‌میلیون و دویست هزار تومان است یعنی حدود دویست و پنجاه هزار تومان به‌ازای هر خانواده ۴نفره در جیب دولت توسط کالابرگ الکترونیکی می‌ماند.
۳ ـ نکته منفی که پرداخت یارانه نقدی به مردم را همیشه مورد انتقاد کارشناسان قرار داده، رشد نقدینگی در جامعه و تشدید کسری بودجه است که از این زاویه کالابرگ الکترونیکی نسبت به یارانه نقدی برتری نسبی دارد.
۴ ـ اما جدی‌ترین اشکالی که به طرح کالابرگ الکترونیکی وارد است و این طرح را با چالش جدی مواجه کرده است هزینه راه‌اندازی و اجرای این طرح است چرا که طبق گفته مدیر طرح هوشمندسازی، برای پیشبرد اجرای این طرح ۹۰۰ میلیارد تومان به‌منظور خرید تجهیزات هزینه شده است،
این درحالی است که پرداخت یارانه نقدی هیچ هزینه اولیه‌ای برای تأمین زیرساخت‌های پرداخت برای دولت ندارد و از این منظور پرداخت یارانه نقدی به‌منظور فراهم بودن زیرساخت‌ها، طرحی بسیار به‌صرفه‌تر برای دولت است.
۵ ـ آخرین مطلبی که در اینجا باید به آن اشاره کنیم، عدم وجود الزام قانونی برای پرداخت یارانه نقدی در مقابل کالابرگ الکترونیکی است چرا که کالابرگ الکترونیکی الزام قانونی برای اجرا دارد.
از مجموع نکاتی که در بالا ذکر شد، برداشت می‌شود که علاوه بر اینکه استقبال عمومی برای پرداخت یارانه نقدی میان عموم جامعه بیشتر است شواهد و قرائن نشان می‌دهد که کالابرگ الکترونیک طرح پرچالشی برای دولت است و همچنین فراهم کردن زیرساخت‌های آن هم دولت را با هزینه‌هایی قابل توجه روبه‌رو می‌کند، بنابراین می‌توان گفت در این شرایط حساس شاید بهتر باشد رویکرد دولت همان پرداخت یارانه نقدی باشد و اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی به آینده منتقل شود.
موضوع بعدی که تمام کارشناسان در مورد آن اتفاق نظر دارند این است که باید برنامه‌ای علمی، حساب شده و دقیق به جای ارز ترجیحی اجرا شود. دولت برای حل مشکلاتی که بر اثر اجرای ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی در کشور به وجود آمده، طرح جدید هدفمندی یارانه‌ها را به تازگی به اجرا گذاشته است که مزیت اصل آن پرداخت یارانه به شکل نقدی است.
روز گذشته محسن رضایی اعلام کرد مبلغ یارانه جدید ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان است. سه دهک اول جامعه یارانه ۴۰۰ هزار تومانی دریافت می‌کنند و دهک چهارم و پنجم مشمول یارانه ۳۰۰ هزار تومانی می‌شوند.
البته محسن رضایی گفته بود که عدد نهایی یارانه‌ها هنوز نهایی نشده و منتظر نظرات کارشناسی هستند. گویا ظرف یک روز کارشناسان به نتیحه رسیدند و حالا قرار امشب نتیجه نظرات کارشناسی امشب توسط رئیس جمهور اعلام شود.
اما اگر مبلغ یارانه و دهک‌های مشمول آن بر اساس گفته محسن رضایی باشاد، تنها پنج دهک یارانه می‌گیرند و یارانه پنج دهک بالای جامعه قطع می‌شود. بر این اساس یک خانوار چهار نفره دهک اول، دوم و سوم ماهانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان و یک خانواده چهار نفره دهک چهارم و پنجم ماهی یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان یارانه می‌گیرند.
اما سایر یارانه‌ها از جمله یارانه نقدی، معیشتی، یارانه نان و گوشت و …. حذف می‌شود.
مقالات بیشتر:بهترین وکیل مواد مخدر در تهران
روایتی از ورود به رشتهای ناشناخته تا دانشمند برتر جهان شدن